ใครที่มีโอกาสไปเยือนวัดมณีวงศ์ ซึ่งแม้จะได้รับข้อมูลมาว่าเป็นวัดเก่าแก่ในพื้นที่ ตำบลดงละคร อำเภอเมือง จังหวัดนครนายก แต่อาจจะไม่ได้สัมผัสถึงความเก่าแก่เคร่งขรึม หรือธรรมที่น่าจะเป็นแก่นของพระพุทธศาสนาที่ทำให้วัดอยู่มาอย่างยาวนานได้อีก โดยเฉพาะการที่ชื่อเสียงของวัดทุกวันนี้ ถูกดึงดูดด้วยความอลังการของถ้ำพญานาคที่สร้างขึ้นมาใหม่ และยังคงอยู่ระหว่างการก่อสร้าง ที่ตอบโจทย์ความสนใจของนักท่องเที่ยว รวมทั้งผู้มีศรัทธาความเชื่อนอกเหนือจากการค้นหาธรรมที่แท้จริง
ไม่ปฏิเสธเลยว่า การก่อสร้างถ้ำพนานาคของวัดมณีวงศ์ จะแสดงฝีมือปูนปั้นและการประดับตกแต่งของช่างได้อย่างงดงาม แม้เมื่อมองจากภายนอกสภาพอาคารที่เห็นจะเป็นทรงอาคารสี่เหลี่ยมธรรมดาไม่ต่างจากสตูดิโอถ่ายทำทั่วไปก็ตามที่ ทำให้แอบใจบาปไปบ้างจากคำถามในใจที่ผุดขึ้นมา “นี่คือการสร้างวัด หรือ Theme park กันแน่”
ฉะนั้นการดั้นด้นมาเที่ยววัดมณีวงศ์ครั้งนี้ จากเดิมที่คาดว่าจะมาเจอพุทธสถานที่อยู่มานานเป็นร้อยปีแบบที่มีภาพจำทั่ว ๆ ไป ก็ต้องปรับแผนไปตามสถานการณ์ เพราะไม่คาดคิดว่าจะเจอกับความเชื่อหลากหลายรูปแบบที่รวมกันอยู่ในที่เดียว โดยเฉพาะเสียงตามสายที่เชิญชวนให้ร่วมทำบุญตามความเชื่อถือศรัทธาตั้งแต่ไถ่ชีวิตโคกระบือ ไหว้หลวงพ่อพันล้าน กราบไหว้ขอพรในวิหารเซียน หรือไหว้พระและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ตามที่ผู้คนเชื่อถือในถ้ำพญานาค
เสียงที่ฟังเพราะสุดในวันนั้น ก็น่าจะเป็นเรื่องการแนะนำเพื่อการป้องกันโควิด-19 ตามมาตรการต่าง ๆ กับระวังอันตรายจากการจุดธูปไหว้สิ่งศักดิ์ตามความเชื่อที่ประกาศผ่านเสียงตามสายไม่ขาดช่วง กระทั่งไม่มีช่วงจังหวะสงบให้สัมผัสได้เลยตลอดระยะเวลาที่อยู่ในวัด บวกกับฝูงชนที่แม้จะดูบางตาในวีนธรรมดาไปบ้างเพราะโควิด-19 แต่ก็ต้องเรียกว่าหนาตาอยู่ไม่ใช่น้อย โดยเฉพาะในถ้ำพญานาคทั้งด้านนอกและด้านใน ไม่ต้องนึกถึงวันหยุดสุดสัปดาห์เลยขนาดที่ว่ามีเก้าอี้ตั้งเรียงรายสุดลูกหูลูกตาไว้สำหรับคิวนั่งรอ
การเที่ยวในวัดนี้ขอกล่าวในมุมการชื่นชมเรื่องศิลปะการก่อสร้าง ต้องยอมรับว่าทางวัดควบคุมการก่อสร้างได้ดีทำให้ถ้ำพญานาคมีความโดดเด่นงดงามตระการตาเหมือนทำให้ผู้มาเยือนหลุดเข้าไปอยู่ในเมืองบาดาลที่สถิตย์ของพญานาคตามความเชื่อที่แตกต่างไปจากที่เคยพบเห็นมา โดยออกแบบให้มีพญานาคเลื้อยลดคดเคี้ยวอย่างอ่อนช้อยสวยงามตั้งแต่ปากถ้ำไปจนถึงบริเวณถ้ำด้านในตั้งแต่พื้นจรดเพดานของอาคาร
พญานาคแต่ละตัวเป็นสีปูนเปลือย ไม่แน่ใจว่าในอนาคตจะมีการประดับตกแต่งอะไรเพิ่มเติมหรือไม่ เพราะเห็นว่าอีกร่วมปีสองปีถึงจะสร้างเสร็จ แต่เท่าที่เห็นก็สวยงามดีอยู่แล้ว โดยมีสีสันจากลูกแก้วดวงใหญ่ที่ประดับไว้ในปากพญานาคและดวงตาที่ต่างสีกันออกไป
ความสวยงามที่เห็น ยังนับว่าสวยกว่าถ้ำพญานาคของวัดอีกหลายแห่งที่เคยมีมาก่อนในลักษณะคล้าย ๆ กัน จึงทำให้ “วังรัตนมณีมหานครบาดาร นาคราชราชา” ชื่อเรียกอย่างเป็นทางการของถ้ำแห่งนี้ กลายเป็นจุดหมายใหม่ของนักท่องเที่ยวไม่ยากเลย
ข้อมูลอย่างเป็นทางการซึ่งให้ไว้โดย พระครูปิยะรัตนานุกุล หรือ หลวงพี่ต่อ ผู้สร้างอุทยานปฏิบัติธรรมหทัยนเรศวร์ บนพื้นที่ 5 ไร่ ภายในวัดมณีวงศ์ กล่าวไว้ว่า ภายในถ้ำที่แห่งนี้เป็นการรวมอยู่ร่วมกันของพญานาค 4 ตระกูล และบริวารรวมมากกว่า 1,000 ตัว นอกมีพระพุทธรูปปางมาวิชัย “พระมหาจักรพรรดิชัยบาดาร” ขนาดหน้าตัก 9 เมตร สูง 14 เมตร ให้กราบไหว้อยู่ด้านในสุดของถ้ำ ยังมีรูปปั้นพระเกจิอาจารย์ชื่อดังหลายรูปตั้งอยู่ตามมุมต่าง ๆ ภายในถ้ำอีกด้วย ส่วนตรงข้ามซุ้มประตูก่อนเข้าถ้ำ ทางวัดจัดให้เป็นที่กราบไหว้บูชาพระพุทธรูป และรูปปั้นพญานาคพ่อปู่ศรีสุทโธ และแม่ย่าศรีปทุมมา
การออกแบบถ้ำพญานาคซึ่งอยู่ใต้บาดาล ทำให้มีการออกแบบก่อสร้างเป็นน้ำตกจำลองขนาดใหญ่บริเวณด้านข้างซุ้มประตูด้านหนึ่งซึ่งนอกจากช่วยลดอุณหภูมิภายนอกถ้ำ ยังช่วยทำให้อุณหภูมิภายในถ้ำเย็นสมกับเป็นถ้ำใต้บาดาลได้ระดับหนึ่งเลย
จบการชมถ้ำเดินวนออกมาด้านนอก ทางวัดยังจัดจุดให้ทำบุญตามความเชื่อถือศรัทธาเพิ่มขึ้น ด้วยการจัดตั้งพระพุทธรูปปางนาคาปรกครบทุกสีวันเกิดไว้ตรงบริเวณจุดพักรอก่อนเข้าถ้ำ ซึ่งจริง ๆ สามารถมองเห็นได้ระหว่างรอเข้าชมถ้ำ แต่ใคร ๆ ก็มักจะมุ่งตรงไปหาเป้าหมายสำคัญที่อยากชมมากที่สุดก่อนเสมอ
จากถ้ำพญานาค ซึ่งนักท่องเที่ยวร้อยทั้งร้อยเลือกมาชมเป็นจุดแรกของวัด ออกมาแล้วสามารถเดินย้อนไปชมส่วนอื่น ๆ ของวัด ซึ่งหากสังเกตตอนเข้ามาก็จะเห็นพระพุทธรูปสีเหลืองทองปางป่าเลไลยก์ตั้งบริเวณซุ้มประตูวัด วิหารเซียนบริเวณด้านหน้าทางเข้า
ด้านบนวิหารเซียนมีพระพุทธองค์ใหญ่ เรียกกันว่าหลวงพ่อพันล้าน พระพุุทธรัตน์มณีศรีหทัยนเรศวร์ ประดิษฐานอยู่ พระอุโบสถสีทองที่ล้อมรอบด้วยกำแพงที่ประดับด้วยรูปปั้นกินรีสีทอง และสวนปฏิบัติธรรม รวมถึงห้องน้ำวัดที่จัดสร้างอย่างดีพร้อมเก้าอี้พักรอด้านหน้า และตลาดชุมชนที่มีผลไม้และผลิตภัณฑ์ท้องถิ่นของชาวบ้านนำมาจำหน่ายตลอดสองข้างทางเดินไปยังลานจอดรถของวัด
*การเข้าชมถ้ำพญานาค กรณีที่มีผู้ชมจำนวนมากทางวัดจะจัดคิวให้ชมรอบละ 15 นาทีรอบละ 100 คน โดยจัดเก้าอี้ให้นั่งรออย่างเว้นระยะห่าง แต่ถ้ามาจังหวะคนน้อยก็สามารถเข้าไปได้เลย
- การเดินทาง : จากกรุงเทพฯ ให้ใช้ถนนรังสิต-นครนายก (ถนนหมายเลข 305) ผ่านองครักษ์ ผ่านแยกบางอ้อ จนถึงแยกสามสาว ตรงไปถนนหมายเลข 3076 เลียบคลองเหมือง จากแยกสามสาวไปอีกประมาณ 5 กิโลเมตร เลี้ยวขวาจะมองเห็นวัด
- ที่อยู่ : ถนนนครนายก-บ้านสร้าง ตำบล ดงละคร อำเภอเมืองนครนายก นครนายก 26000
- โทรศัพท์: 095 231 3560